23 november 2023 werd ik wakker in een land waarin de PVV de grootste partij werd en de kans op een minister-president die met zijn partijprogramma niet alleen de grondwet, de rechtsstaat en Europa, maar ook de tolerantie naar de medemens aan zijn laars lapt sterk aanwezig is. 

Als het aan mijn randstedelijke bubbel had gelegen, zou ik wakker zijn geworden in een wereld waarin GroenLinks-PvdA samen met de PvdD en Bij1 een kabinet vormt. Waarin ambtenaren met de elektrische auto naar Den Haag afreizen, een motie niet zonder vermelding van de voornaamwoorden kan worden ingediend en de vegetarische lunch in de kantine steevast wordt afgesloten met een havermelkcappuccino in een herbruikbare mok. Mijn bubbel blijkt niets meer dan een zeepbel in een gigantisch bubbelbad.

Bijna 700 duizend euro aan sociale media door GroenLinks-PvdA

Dat de oudere generatie, verbolgen na het toeslagenschandaal, Groningen en de angst voor migratie, massaal de PVV het kabinet in stemde, is nog enigszins te verklaren: de burger heeft immers genoeg gehad, “de Nederlander moet weer op één staan”. Maar dat deze boodschap ook bij mijn leeftijdsgenoten zo aansloeg, verbaasde me meer. Zeker omdat GroenLinks-PvdA met bijna 700.000 euro veruit het meeste van alle partijen uitgaf aan een advertenties op sociale media, bijna tweeënhalf zoveel keer als de FvD en zelfs 150 keer zoveel als de PVV, die een schamele 4.500 euro besteedde aan één enkele Facebookadvertentie. 

Jongeren stemmen altijd radicaal

Uit onderzoek blijkt dat jongeren vaak óf radicaal links óf radicaal rechts stemmen. Dat de meter deze keer naar rechts uitsloeg, ligt misschien aan de boodschap: het verhaal van links is niet flashy, niet in één zin te vatten en niet hoopvol voor veel jongeren. We zitten in een moeilijke tijd, het klimaat gaat naar de knoppen en we zijn eigenlijk al te laat om er iets aan te doen, we hebben te kampen met torenhoge huizenprijzen, zorgkosten en dure boodschappen en het lijkt er niet op dat dit binnenkort verbetert. Dit beeld overgieten met een positief sausje is nog knap lastig voor Timmermans, zo blijkt uit vage kreten als: ‘Stap voor stap kunnen we mensen weer zelfvertrouwen geven, en dat begint bij de overheid’.

Resultaten op korte termijn

De boodschap op rechts is een stuk concreter: een asielstop, woningen weer naar “eigen mensen” in plaats van naar statushouders en geen miljarden naar het klimaat, maar naar de portemonnee van de burger. Resultaten op de korte termijn, we dealen later wel met de problemen die het oplevert. En ik begrijp dat dat aanslaat, juist bij jongeren. Generaties voor ons hebben zorgeloos kunnen skiën, overdadig kunnen eten en voor een prikkie vermogen kunnen opbouwen. Mogen wij verdorie ook een beetje lol hebben?

Het linkse verhaal is geen onliner voor social media

Het verhaal op links is nu eenmaal moeilijker te verkroppen dan op rechts. Dat de ik-ben-de-gematigde-staatsman-campagne van Timmermans het aflegt tegen de oneliners van de PVV op social media ligt voor de hand. Het zou alleen niet daarvan moeten afhangen wie de komende vier jaar de dienst uitmaakt.