‘Iedere gemeente krijgt nu een Ter Apel.’ Caroline van der Plas gruwelt van de zojuist aangenomen spreidingswet, die volgens de formerende partijen het land zal laten overspoelen met asielzoekers. PVV, BBB, NSC en VVD steken hun onvrede dan ook niet onder stoelen of banken. Wat ze hierbij over het hoofd zien, is dat de voorhanden coalitie precies dat doet wat het zegt af te willen zweren: de wens van de ‘gewone burger’ negeren.  

Die ‘gewone burger’ is namelijk juist met die wet geholpen. Uit onderzoek van EenVandaag blijkt dat de opvang nu zo verdeeld is dat de opvang van asielzoekers voornamelijk bij de armere gemeenten in de provincie terechtkomt. De nieuwe spreidingswet zorgt er juist voor dat een uitpuilend Ter Apel niet langer een probleem is dat burgemeester Velema hoog in Groningen in zijn eentje mag opknappen, maar dat asielzoekers over gemeenten in heel Nederland verspreid worden. Eerst op basis van vrijwilligheid, als dat niet voldoende blijkt kan er gedwongen worden. Zo ontlast de spreidingswet juist de gemeenten waar de PVV- en BBB-stemmers wonen. Oók de Larens, Bloemdalen en Oegsgeesten van dit land zullen de handen uit de mouwen moeten steken. 

Instroom asielzoekers wordt niet groter

De wet richt zich alleen op het verspreiden van de vluchtelingen die in Nederland aankomen en rept met geen woord over de instroom van nieuwe asielzoekers naar Nederland. Toch laten de formerende partijen het lijken alsof de spreidingswet opeens de sluizen openzet voor hordes migranten. PVV, NSC, BBB en de VVD deden er dan ook alles aan om de wet tegen te houden, zelfs nadat hij door de Tweede Kamer al werd goedgekeurd. 

Ook VVD-burgemeesters staan te springen om de wet

Voor wie het gemist heeft: Yezilgöz diende een motie in, mede ondertekend door BBB, PVV en NSC, om de behandeling van de wet uit te stellen tot na de formatie. Een mes in de rug van partijgenoot Eric van der Burg, maar ook van VVD-burgemeesters die ‘verbijsterd en teleurgesteld’ de actie van hun partijleider gadesloegen. Zij zitten door de asielopvang met de handen in het haar en staan te springen om de wet. Het spektakel liep met een sisser af: de VVD-fractie in de Eerste Kamer sloeg het advies van Yesilgöz in de wind en stemde de wet unaniem het wetboek in. 

Een hoop gedoe dus, en waarvoor? Niet voor de burgers. En ook niet in het belang van de gemeenten zelf, zo blijkt. Die zijn namelijk, op een handvol uitzonderingen na, massaal vóór de spreidingswet. Dijksma, voorzitter van Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), noemde de uitslag van een rondgang ‘Noord-Koreaanse stemmingsuitslagen’, bijna honderd procent stemde voor. Ook meer dan de helft van de VVD- en NSC-achterban is inmiddels voor, blijkt uit de peilingen. 

Naar de gewone burger wordt niet geluisterd

De gewone burger is het lievelingetje van de formerende partijen, zoveel is duidelijk: de Nederlander moet weer op één staan, we zijn er voor de burgers op het platteland, we helpen mensen in de verdrukking, weg met de ivoren toren. Maar nu de partijleiders de eerste kans krijgen hun belofte waar te maken en naar de wens van armere gemeenten en de burgers in de regio te luisteren, blijkt die ivoren toren ineens best comfortabel. ‘We zijn er voor de gewone burger, behalve als het ons even niet uitkomt.’