Een mondiale klimaatcrisis, zegt u? Verschrikkelijk, maar blijft u gerust barbecueën. Stikstofplafond bereikt? Geen zorgen, met deze nieuwe stalvloer kunt u gewoon blijven boeren. Een vliegtaks? Mensen moeten van hun zuurverdiende centjes wel gewoon op vakantie kunnen gaan. 

Geen zorgen om klimaatcrisis

Hoe duidelijk de klimaatcrisis zich de afgelopen jaren ook aftekent, volgens politiek Nederland hoeft de burger zich vooral geen zorgen te maken. Aanpassen aan nieuwe tijden is niet nodig, de politiek lost het wel op. Een mooi vooruitzicht en een prettig verhaal om te vertellen. Maar de burger is niet gek. Want in het weiland om de hoek bouwt de gemeente nu een windmolen, de hele wijk moet binnen vijf jaar van het gas af en ondanks de aanschaf van een peperdure stalvloer moet de boerderij van je ouderstoch verdwijnen. Zo transformeren de zalvende woorden steeds weer in gebroken beloftes. 

Geen pijnvrije oplossingen

Op alle grote dossiers (migratie, wonen, klimaat, stikstof) zie je dezelfde politieke reflex: men stelt de harde keuze uit en er doet alsof niemand in de samenleving pijn gaat voelen van de grote transities waar Nederland voor staat. Met als gevolg dat de crisis door het uitstellen van keuzes alleen maar groter wordt en de burger keer op keer teleurgesteld achterblijft. Den Haag kon zich wéér niet aan hun belofte van een pijnvrije uitweg houden. 

Zelfs tijdens verkiezingen die draaien om het terugwinnen van het vertrouwen van de burger is het raak. ‘Partijen beloven te veel en kiezen te weinig’, waarschuwde het Sociaal en Cultureel Planbureau – dat sinds jaar en dag het gemoed van de Nederlandse burger peilt – vorige week. En daar betaalt de politiek nu de prijs voor. Bijna 6 op de 10 Nederlanders heeft geen vertrouwen meer in de Tweede Kamer en de regering. 

Vertrouwen terugwinnen doe je niet door geruststellen

Keer op keer verwart de politiek het terugwinnen van vertrouwen met het geruststellen van de burger. Want op de korte termijn lijkt het een logische strategie, zeker met de verkiezingen in aantocht wil niemand de kiezer tegen de haren instrijken. Maar op de lange termijn duw je de burger met de constante belofte van een pijnvrije oplossing alleen maar verder weg. 

Juist de politicus die toegeeft dat niet altijd meer alles kan zal uiteindelijk het vertrouwen van de burger terugwinnen. Want of de burger nu in de ontkenningsfase of de verdrietfase zit, heel Nederland voelt dat we iets moeten met klimaatverandering. 

Iedereen moet inleveren voordat de welvaart weer kan groeien

Ere wie ere toekomt. Er is één partij die zich hier stelselmatig aan onttrekt. Al sinds haar oprichting ageert de Partij voor de Dieren tegen een economie gebaseerd op groei en probeert zij aan Nederland duidelijk te maken dat we eerst met zijn allen wat moeten inleveren voordat onze welvaart weer kan groeien. Een partij die de belangen van mensen niet centraal stelt zal nooit de grootste worden, maar zou wel een inspiratie kunnen zijn voor andere partijen die worstelen met hun klimaatboodschap. 

Alleen de eerlijke politicus moet beloond worden

De grote partij die als eerste de vicieuze cirkel van de pijnvrije oplossing doorbreekt, zou over vier jaar de verkiezingen moeten winnen. Want als de zalvende woorden van het nieuwe kabinet wederom gebroken beloftes zijn geworden, hoop je dat de burgers terugdenken aan wie toen wél het eerlijke verhaal durfde te vertellen en deze politicus bedanken dat hij of zij de Nederlander al die tijd al serieus nam.